Trump'ın Gazze Planı

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. Kritik görüşme sürerken, Beyaz Saray Trump’ın üzerinde çalıştığı 20 maddelik Gazze planının detaylarını kamuoyuyla paylaştı. Trump'ın planı, İsrail ve Hamas’ın mutabakatı halinde, Gazze’deki savaşın derhal sona ermesini ve İsrail güçlerinin belirlenen hatlara çekilmesini öngörüyor. Hava saldırıları ve topçu atışlarının durdurulacağı belirtilen planda, tam bir geri çekilmenin "uygun şartların oluşmasına" bağlı olduğu ifade edildi. Esir Takası ve Mahkum Serbest Bırakmaları Plan kapsamında, İsrail’in teklifi resmen kabul etmesinden sonraki 72 saat içinde, hayatta olan ve olmayan tüm İsrailli esirlerin serbest bırakılması öngörülüyor. Karşılığında İsrail, 7 Ekim 2023 sonrası tutuklanan 250 müebbet hükümlüsü dahil 1700 Gazzeliyi, kadın ve çocukları da kapsayacak şekilde serbest bırakacak. Her İsrailli esir naaşı için 15 Gazzeli cenazesi iade edilecek. Hamas Üyelerine Güvenli Çıkış ve Af Seçeneği Rehinelerin tamamının serbest bırakılmasının ardından, barışa bağlılık ve silah bırakma sözü veren Hamas üyelerine af getirilecek. Ayrılmak isteyen Hamas mensuplarına ise güvenli çıkış imkânı tanınacak; kabul eden ülkelere geçişleri sağlanacak. İnsani Yardımlar Başlayacak Plan, anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze’ye insani yardımların “derhal” gönderileceğini taahhüt ediyor. Yardımlar, 19 Ocak 2025 tarihli mutabakatta belirlenen miktarlarla uyumlu olacak. Su, elektrik, kanalizasyon altyapısının onarımı, hastane ve fırınların yeniden inşası da yardım paketine dahil edilecek. Yardım dağıtımı ise BM, Kızılay ve tarafsız uluslararası kuruluşlar aracılığıyla yapılacak; İsrail ve Hamas bu sürece doğrudan müdahil olmayacak. Geçici Yönetim: Filistin Komitesi Plan doğrultusunda Gazze, siyasi kimliği bulunmayan teknokratlardan oluşacak bir Filistin Komitesi tarafından geçici olarak yönetilecek. Komite, uluslararası uzmanlarla birlikte çalışacak ve Trump’ın da yer alacağı “Barış Kurulu” tarafından denetlenecek. Kurulda eski İngiltere Başbakanı Tony Blair’in de yer alması öngörülüyor. Filistin Yönetimi Reformlara Davet Edildi Bu geçici yapı, Filistin Yönetimi gerekli reformları tamamlayana kadar Gazze’deki idareyi sürdürecek. Reformlar arasında medya söylemleri, eğitim müfredatları ve uluslararası mahkemelere yönelik tutum da yer alıyor. Plan, Gazze halkının yerinden edilmeyeceğini ve bölgede kalmalarının teşvik edileceğini belirtiyor. Ayrılmak isteyenlere ise özgürce çıkış ve geri dönüş hakkı tanınacak. Hamas Gazze Yönetiminden Dışlanacak Plana göre Hamas ve diğer silahlı gruplar, Gazze yönetiminde herhangi bir rol üstlenmeyecek. Tüneller, silah üretim tesisleri ve diğer askeri altyapı imha edilecek, yeniden inşa edilmelerine izin verilmeyecek. Süreç, bağımsız gözlemciler denetiminde yürütülecek. Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) Devrede Olacak Gazze’de güvenliğin sağlanması için ABD öncülüğünde, Arap ve uluslararası ortaklarla birlikte geçici bir Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) konuşlandırılacak. Bu güç, Gazze’de eğitimli Filistinli polis güçleriyle birlikte görev yapacak ve sınır güvenliğinde İsrail ile Mısır’a destek verecek. İsrail, Gazze'yi Ne İşgal Edecek Ne İlhak Plana göre İsrail, Gazze’yi işgal etmeyecek veya ilhak etmeyecek. ISF’nin bölgedeki varlığıyla birlikte, İsrail ordusu belirlenen standart ve takvime uygun şekilde kademeli olarak geri çekilecek. Ancak Gazze’de terör tehdidi tamamen ortadan kalkana kadar bir güvenlik çemberi içinde sınırlı askeri varlık sürecek. Trump ve Netanyahu’dan Ortak Açıklama Görüşme sonrası düzenlenen basın toplantısında Trump, planın uygulanması halinde bölgedeki savaşın sona ereceğini ve esirlerin en geç 72 saat içinde serbest bırakılacağını söyledi. Trump, “Arap ve Müslüman ülkelerin plana destek verdiğini ve Gazze’nin askerden arındırılması konusunda güven verdiğini” dile getirdi. Trump, Hamas’ın anlaşmayı reddetmesi durumunda Netanyahu'ya açık destek vererek, “Bibi, yapman gerekeni yapman için tam desteğimizi alacaksın” dedi. Netanyahu: Plan, Savaş Hedeflerimizi Karşılıyor Netanyahu ise Trump’ın önerisini desteklediğini belirterek, “Bu plan, İsrail’in savaş hedeflerini gerçekleştiriyor. Hamas kabul ederse, 72 saat içinde esirlerimiz serbest kalacak.” dedi. Netanyahu ayrıca, planın başarılı olması halinde kalıcı barışın sağlanabileceğini ifade etti. Katar-İsrail İlişkilerinde Yeni Sayfa Trump, görüşmeler kapsamında Katar Başbakanı Al Sani ve Netanyahu ile üçlü bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Netanyahu’nun, İsrail’in Doha’ya yönelik saldırısı nedeniyle Katar’dan özür dilediği belirtildi. Açıklamada, “İsrail gelecekte Katar'ın egemenliğini ihlal etmeyecek” denildi. Hamas: Planı İnceleyip Yanıt Vereceğiz Reuters’a konuşan Hamas yetkilileri, Katar Başbakanı ve Mısır İstihbarat Şefi tarafından kendilerine sunulan planı iyi niyetle inceleyeceklerini ve uygun bir zamanda yanıt vereceklerini bildirdi. ABD: Anlaşmaya Çok Yakınız Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Fox News’a yaptığı açıklamada, anlaşmaya “çok yakın” olduklarını belirterek, “Taraflar masadan biraz mutsuz kalkmalı, ancak barış bu şekilde sağlanacak.” dedi. Sonuç: Gerçek Barışa En Yakın Nokta mı? Trump, planın Filistinlilere devlet kurma yolunda somut bir zemin sunduğunu savunarak, “Yeni bir Orta Doğu hayaline hiç bu kadar yaklaşılmamıştı” ifadelerini kullandı. Netanyahu ise planın “pratik ve gerçekçi” olduğunu vurguladı.